Lijkschouw
‘Ik doe dit voor de doden én nabestaanden’ – Lowieke Vis
In Nederland is alles rondom het overlijden van een persoon vastgelegd in de Wet op Lijkbezorging. De Wet toetsing levensbeëindiging geldt bij zelfdoding op verzoek en hulp bij zelfdoding. Als het niet duidelijk is of er sprake is van een natuurlijke doodsoorzaak, dan komt een forensisch arts langs om de oorzaak van overlijden vast te stellen. Onze forensisch artsen zijn benoemd tot gemeentelijk lijkschouwer. Uitvoering van de lijkschouw vindt plaats in opdracht van gemeenten.
Wanneer schakel je een forensisch arts in?
Ben je huisarts of medisch specialist?
Dan heb je een forensisch arts nodig bij:
- Een vooraankondiging van euthanasie
- Een melding van overlijden van een minderjarige
- Overlijdensonderzoeken van minderjarigen
- Het niet overtuigd zijn van een natuurlijke aard van overlijden.
NB. Bij een overlijden van natuurlijke aard vult de arts een doodsverklaring (het B-formulier) in.
Werk je bij de gemeente of als uitvaartondernemer?
Dan heb je een forensisch arts nodig voor:
Ben je zorgprofessional en twijfel je of wil je graag advies?
Bel ons dan. We beantwoorden je vragen graag.
- Politieregio Oost-Brabant (Regio ‘s-Hertogenbosch, Oss): 088 368 68 16
- Politieregio West-Brabant/Zeeland (Regio Tilburg): 088 368 68 07
- Bij lijkschouw waarbij een huisarts ter plaatse is, kan hij in geval van twijfel altijd telefonisch collegiaal overleg overlijden hebben met de dienstdoende forensisch arts
- Na collegiaal overleg overlijden besluiten de huisarts en forensisch arts samen of de forensisch arts ter plaatse moet komen
- Indien de huisarts twijfelt over een natuurlijk overlijden dan komt de forensisch arts ter plaatse.
- In deze situatie komt ook de politie ter plaatse om het plaats delict te bevriezen
- Het kan wegens andere werkzaamheden van de forensische arts voorkomen dat deze niet meteen ter plaatse kan komen, maar de politie wacht dan tot deze aanwezig is
- De politie draagt zorg voor het plaats delict en brengt forensische opsporing op de hoogte
- Als de huisarts twijfelt mag een forensisch arts nooit vanwege tijdsdruk of andere reden de huisarts de opdracht geven om natuurlijk overlijden af te geven.
- De politie volgt ook de landelijke afspraken en zal in eerste instantie altijd de (eigen) huisarts benaderen voor een schouw tenzij het een langdurig overlijden is of duidelijk is dat het een niet natuurlijk overlijden is. Dan komt altijd de forensisch arts ter plaatse.
- Een overlijden langer dan 24 uur hoeft niet per se door de gemeentelijk lijkschouwer gedaan te worden.
- Als de huisarts de doodsoorzaak niet kan vaststellen en de politie geen verdachte omstandigheden aantreft, dan kan de huisarts een natuurlijk overlijden
- De gemeentelijk lijkschouwer komt in actie als er twijfel is over natuurlijk overlijden. Bij overledenen die langere tijd dood zijn, zal die twijfel er eerder zijn, maar het is goed mogelijk dat iemand 36 uur dood is en dat er geen enkele twijfel is.
- De situatie ter plaatse is leidend en daarom moet de huisarts altijd eerst ter plaatse gaan.
Kijk ook naar de richtlijn Lijkschouw voor behandelend artsen.
De dienstdoende forensische arts is bereikbaar op:
- Politieregio Oost-Brabant (Regio ‘s-Hertogenbosch, Oss): 088 368 68 16
- Politieregio West-Brabant/Zeeland (Regio Tilburg): 088 368 68 07
Aanvraag euthanasie
Ook na een euthanasie is het nodig om een forensisch arts in te schakelen. De lijkschouwer bespreekt de situatie en bekijkt of je alle zorgvuldigheidseisen hebt gevolgd. Om dit proces goed te laten verlopen, moet je minimaal 24 uur van tevoren een vooraankondiging indienen. Dat doe je door het formulier vooraankondiging euthanasie in te vullen.
Neem direct na de euthanasie contact op met de forensisch arts. Blijf bij de patiënt tot de lijkschouwer aanwezig is. Na de lijkschouwing wordt de informatie verstuurd naar de Toetsingscommissie Euthanasie. Pas als het lichaam is vrijgegeven, mag de begrafenisondernemer gebeld worden.
Melding dood minderjarige
Als een jongere tot 18 jaar overlijdt (zowel niet-natuurlijke als natuurlijke dood), dan is de behandelend arts verplicht om telefonisch melding te doen bij de dienstdoende forensisch arts.
- Politieregio Oost-Brabant (Regio ‘s-Hertogenbosch, Oss): 088 368 68 16
- Politieregio West-Brabant/Zeeland (Regio Tilburg): 088 368 68 07
Soms is nader onderzoek nodig om de doodsoorzaak te onderzoeken. Bij dit onderzoek zijn een kinderarts en patholoog betrokken.
Forensisch artsen (benoemd als gemeentelijk lijkschouwer) politieregio Oost-Brabant namens GGD Brabant-Zuidoost en GGD Hart voor Brabant:
- Mevr. A. Asmiyati
- Mevr. M. Bakkeren
- Mevr. L. van de Berg (AIOS)
- Mevr. W. Borneman (ANIOS)
- Dhr. K. H. Gan
- Mevr. W. Govaerts
- Dhr. F. Horsting
- Mevr. E. van Mierlo (AIOS)
- Dhr. G. Reijnen
- Dhr. D. Rijken
- Mevr. M. Schamp (AIOS)
- Dhr. E. Stigter
- Mevr. L. Vis
- Dhr. M. Westra
- Dhr. M. Zeldenrust (AIOS)
Ondersteuning voor nabestaanden
Ook nabestaanden kunnen te maken krijgen met een forensisch arts. Na een dodelijk ongeval is het nodig om een forensisch arts in te schakelen. Een ongeval wordt gezien als een niet-natuurlijke dood. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor een val, terwijl dit bij kwetsbare ouderen een veelvoorkomende oorzaak van overlijden is. Dit roept veel vragen op bij nabestaanden, zoals bijvoorbeeld waarom dit gebeurt, wat dit betekent voor het proces van afscheid nemen en waar iemand terecht kan met vragen. Het bieden van hulp en het beantwoorden van vragen kan voor de nabestaanden heel waardevol zijn. We hebben daarom een aantal folders opgesteld.
- Folder rol van de forensisch arts bij het overlijden van een naaste
- Folder De forensisch arts onderzoekt het overlijden van je naaste. Wat betekent dit voor het afscheid?
- Kijk voor vragen over overlijden op Overlijden: wat moet ik regelen? | Rijksoverheid.nl
