Schurft (Scabiës)
Wat is schurft?
Schurft wordt ook wel scabiës genoemd. Het wordt veroorzaakt door schurftmijten, dit zijn hele kleine beestjes die je bijna niet kunt zien op de huid. De schurftmijten graven gangetjes in de huid en leggen hier vervolgens eitjes in. Je huid geeft daarna een allergische reactie op de mijt, waardoor je jeuk krijgt.
Hoe krijg je schurft?
Je krijgt schurft van iemand anders die schurft heeft. Dit kan bijvoorbeeld in de volgende situaties:
- Je hebt langer dan 15 minuten huid-huid contact met iemand die schurft heeft. Bijvoorbeeld als je tegen elkaar aan zit op de bank.
- Je hebt vaak huid-huid contact met iemand die schurft heeft, bijvoorbeeld iemand waar je voor zorgt.
- Je hebt huidcontact met bijvoorbeeld beddengoed, handdoeken, kleding of andere spullen van stof van iemand met schurft. Bijvoorbeeld als je in het bed ligt van iemand die schurft heeft of als iemand in je huishouden schurft heeft.
Iemand met schurft is besmettelijk, zolang er mijten en eitjes van mijten in de huid zitten. Wordt iemand behandeld tegen schurft? Dan is hij 12 uur na de behandeling niet meer besmettelijk.
Wat merk je?
De schurftmijt is zo klein dat je hem bijna niet kunt zien op de huid. De klachten kunnen zijn:
- Jeuk die steeds erger wordt, vooral als het warm is en s ‘nachts. Jeuk kan overal op het lichaam zitten.
- Je kunt gangetjes, blaasjes of bultjes zien op de huid. Deze plekjes kunnen op het hele lichaam voorkomen, maar beginnen vaak tussen de vingers, op de polsen en voeten.
Als je voor het eerst schurft krijgt duurt het 2 tot 6 weken voordat je klachten krijgt. Als je daarna nog een keer besmet raakt begint de jeuk al na een paar dagen.
Behandeling
Schurft gaat niet vanzelf over. Een behandeling is altijd nodig. Ga naar je huisarts als je denkt dat je schurft hebt. De behandeling bestaat uit crème of tabletten.
Naast het smeren of slikken zijn er maatregelen om van de schurft in huis af te komen. Alleen behandelen met crème of pillen is niet voldoende om van de schurft af te komen. Alle kleding en beddengoed moet bijvoorbeeld gewassen worden op 60 graden of 72 uur bewaard worden in een afgesloten plastic zak op kamertemperatuur. In het stappenplan lees je wat je precies moet doen. Vergeet niet om de behandeling, medicijnen en wasvoorschriften na een week te herhalen! Op www.rivm.nl/schurft-behandelen lees je wat je stap voor stap moet doen, kun je instructiefilmpjes bekijken en een actueel stappenplannen downloaden.
Ook is het erg belangrijk dat de huisgenoten en nauwe contacten die mogelijk besmet zijn tegelijkertijd met de patiënt behandeld worden. Ook als ze geen klachten hebben. Dit zijn de volgende mensen:
- Iedereen die bij je in huis woont.
- Mensen die je afgelopen 6 weken hebt verzorgd.
- Mensen die jou de afgelopen 6 weken hebben verzorgd.
- Mensen die de afgelopen 6 weken in je bed hebben geslapen.
- Mensen met wie je de afgelopen 6 weken in bed hebt geslapen.
- Mensen met wie je hebt geknuffeld of seks hebt gehad de afgelopen 6 weken.
- Mensen waarmee je de afgelopen 6 weken vaak of meer dan 15 minuten huid-huidcontact hebt gehad.
- Iedereen die jouw kleding, handdoeken, beddengoed of andere spullen van stof de afgelopen 6 weken gebruikt heeft.
Wie moet de behandeling na 1 week herhalen?
Vaak is herhaling van de behandeling noodzakelijk. De volgende mensen moeten in ieder geval 2 keer behandelen:
- Iedereen die klachten had, zoals jeuk.
- Seksuele partners, met of zonder klachten.
- Iedereen die bij jou in huis woont, met of zonder klachten.
- De overige contacten moeten 1 of 2 keer behandelen. Bij twijfel: overleg met je arts.
Na de behandeling verdwijnt de jeuk of wordt de jeuk meestal minder na 3 dagen. Je kunt echter nog 3-4 weken last blijven houden van ‘na-jeuk’. ‘Na-jeuk’ komt vaker voor bij mensen met eczeem.
Wat kan ik doen om schurft te voorkomen?
Er zijn geen medicijnen of inentingen om schurft te voorkomen. Je kunt wel op het volgende letten:
- Gebruik geen ongewassen kleding, beddengoed of andere spullen van stof van een ander.
- Vermijd lichamelijk contact met iemand die schurft heeft.
- Gebruik op reis je eigen lakens/lakenzak.
- Draag beschermende kleding (zoals een T-shirt met lange mouwen en handschoenen) als je iemand met schurft verzorgt.
Wat moet ik doen als de schurft niet weggaat?
De behandeling kan mislukken. Dit kan gebeuren als de instructies niet juist zijn uitgevoerd. Of er is sprake van een herbesmetting. Overleg met je huisarts en start zo nodig een nieuwe behandeling. Let op: soms kunnen mensen ook nog last hebben van ‘na-jeuk’. Ze hebben dan geen schurft meer maar hebben nog wel jeukklachten.
Meer informatie
Heb je na het lezen van de website nog vragen? Neem dan contact op met het team Infectieziektenbestrijding van de GGD Hart voor Brabant via 088 368 7000 .
