Ontwikkeling gezondheid Brabantse volwassenen punt van zorg

Mensen met een lagere opleiding, lager inkomen en/of een migratieachtergrond scoren op (bijna) alle gezondheidsthema’s minder goed dan de rest van de inwoners. Ook jongvolwassenen (18-34 jaar) komen minder goed uit de cijfers dan de oudere inwoners: jongvolwassenen roken en drinken vaker, hebben een hoger risico op angststoornis of depressie, ervaren vaker stress en hebben vaker moeite met rondkomen.

Dit blijkt uit de resultaten van de Corona Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2022 . Op basis van de resultaten adviseren de Brabantse GGD’en specifieker in te zetten op het verkleinen van gezondheidsverschillen. De uitgangspunten van het Gezond Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorgakkoord (IZA) kunnen onze gemeenten hierbij helpen.

Thérèse Claassen, directeur publieke gezondheid GGD Hart voor Brabant, namens de 3 Brabantse GGD’en: “Deze gezondheidsmonitor bevestigt dat wanneer mensen kampen met problemen, zoals financiële zorgen, eenzaamheid, verslaving of stress, dit vaak een effect heeft op hun gezondheid. En we zien dat de ervaren (mentale) gezondheid van Brabanders sterk afhangt van waar hun wieg staat. In onze ogen moet gezond opgroeien en gezond ouder worden voor iedereen mogelijk zijn. Wij werken aan het verkleinen van deze gezondheidsverschillen, zodat iedereen kan meedoen aan de samenleving. Door gezond zijn voor iedereen gewoon te maken. Preventie in de breedste zin van het woord is volgens ons de sleutel tot een gezonde toekomst. Dat vraagt om investeren in een goede financiële basis, in een gezonde leefomgeving en in een gezonde leefstijl.”

Terugval in ervaren gezondheid

7 op de 10 mensen in Brabant ervaart de eigen gezondheid als goed of zeer goed. Dit is een flinke afname ten opzichte van twee jaar geleden. Toen vond 8 op de 10 mensen de eigen gezondheid nog goed of zeer goed. Deze daling is vooral terug te leiden naar de ervaren gezondheid van 18-64 jarigen. Ook zien de Brabantse GGD’en grote verschillen tussen groepen inwoners. Een voorbeeld: mensen die moeite hebben met rondkomen ervaren minder vaak een goede gezondheid dan mensen die geen moeite hebben met rondkomen.

Ook de mentale gezondheid achteruit

Uit de cijfers van de gezondheidsmonitor 2022 blijkt dat meer mensen zich eenzaam voelden dan in 2020. Ook hebben meer mensen een hoog risico op een angststoornis of depressie. Dat het slechter gaat met de mentale gezondheid geldt vooral voor jongvolwassenen (18-24 jaar). Dit sluit aan bij het beeld uit de resultaten van de gezondheidsmonitor jongvolwassenen 2021. Eerder beginnen met het signaleren van psychische klachten en het uitbreiden van de preventieve insteek bij de doelgroep jongvolwassenen kan volgens de GGD verschil maken. De aanpak vraagt om een integrale benadering vanuit verschillende partners in onze regio en meerdere invalshoeken.

Doelen van het Nationaal Preventieakkoord in zicht houden

De doelstellingen van het Nationaal Preventieakkoord zijn duidelijk: naast het aanpakken en voorkomen van mentale problemen, benadrukt het preventieakkoord het belang van het terugdringen van roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik. De cijfers van de Gezondheidsmonitor laten zien dat preventieve maatregelen op deze onderwerpen noodzakelijk blijven. De percentages van mensen met overgewicht, rokers en drinkers blijven nagenoeg gelijk ten opzichte van 2020. Terwijl het percentage inwoners dat voldoende beweegt, daalde ten opzichte van 2020. Het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorgakkoord (IZA) bieden mogelijkheden om preventieve maatregelen in te zetten bij groepen met een gezondheidsachterstand. Naast bestaande interventies op het gebied van publieke gezondheidszorg kunnen de uitkomsten van deze gezondheidsmonitor uitgangspunten bieden voor specifieke lokale inzet van mogelijkheden die het GALA, IZA en de bijbehorende specifieke uitkering (SPUK) bieden.

Corona Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen

De GGD’en voerden de Corona Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen 2022 uit in het kader van de Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19. Hierbij wordt samengewerkt met GGD GHOR Nederland, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), het Nivel en ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, samen het Netwerk GOR. ZonMW is namens het ministerie van VWS opdrachtgever van de monitor. Het onderzoek is bedoeld om de fysieke en mentale gezondheidseffecten bij volwassenen en ouderen, tijdens en na de coronacrisis, inzichtelijk te maken. Resultaten van de monitor vormen een basis voor het adviseren en ondersteunen van lokale en regionale beleidsmakers en het ministerie van VWS bij beleidsvorming.